maandag 11 september 2017

Nogmaals het klimaat en de Wijde mantel


Feiten tellen. Maar wat bewijzen ze? In mijn blogs heb ik eerder al meer dan eens gesteld dat ook dicht bij huis de opwarming van de aarde zichtbaar wordt. Voor de mensen in orkaangebied inmiddels vanzelfsprekend.
      Maar ik kan er ook niet omheen. In mijn tuin zit een slak die vroeger alleen in warmere gebieden voorkwam en op het strand zie ik – en ik ben niet de enige – veel vaker dan vroeger de Wijde mantel (Aequipecten opercularis). Vroeger nam je mantelschelpen vooral mee uit zuidelijker streken, Frankrijk of verder, nu worden ze op het Noordzeestrand tamelijk gewoon.
      Bewijst dit veel? Als feit alleen misschien nog niet, maar het is een van de vele getuigen die een sterke aanwijzing voor de opwarming vormen. Tezamen kunnen die feiten niet worden genegeerd. De wereld verandert waar je zelf bij staat.

Die Wijde mantel blijft boeien. Het is een heel mooie schelp, die de schelpenzoeker altijd enthousiast opraapte, zo’n zeldzaamheid. En nu zie je ze vaker en in allerlei maten, op drijvende objecten vaak doubletjes van zo’n 20 mm, maar ook losse grotere exemplaren.

Kort geleden weer enkele vondsten. Van Terschelling uit wat gruis met minischelpjes thuis even onder de microscoop gekeken of daar wat aardigs in zat. Tot mijn verrassing een mini-exemplaar van een Mantelschelp. Slechts ca. 1 mm. groot, dus een juveniel in de start van zijn groeiproces.
      Zo klein dat het nog niet zeker is of het een Wijde mantel betreft, maar de kans is groot. Er bestaan namelijk ook andere soorten Mantelschelp in de Noordzee. De Wijde mantel is daarvan echter het meest algemeen. De in het gruis gevonden schelp is zo klein dat de ribben onvolgroeid zijn, wat het wat lastig maakt goed te zien welke Mantelschelp het is.
      Zo’n juveniel zegt dus wat: dat ze leven en waarschijnlijk dus opgroeien in de Noordzee. Dat was op zich al bekend, maar dat je ze in gruis vindt was voor mij nieuw. Contact met andere schelpenzoekers bevestigt deze trend. Er zijn meer juveniele Mantelschelpjes in gruis gevonden.
      De foto is wat moeilijk, de schelp is echt heel klein, als een grote zandkorrel.

Van klein naar groot. Vorige week een dag op Schiermonnikoog geweest. Daar vond ik twee keer een Wijde mantel. Flinke exemplaren, 34 en 38 mm breed. Tot voor kort vond je ze meestal duidelijk kleiner.
      Ze zien er fris uit, misschien meegelift op een drijvend object, maar ze kunnen net zo goed uit de Noordzee komen. Op dit Waddeneiland zijn dit jaar overigens nog veel meer van deze soort gevonden.

Dat de snelle opwarming ook zichtbaar wordt en de vastgestelde feiten leiden tot discussie, heeft voordelen. ‘Met de neus op de feiten’, kun je zeggen. Misschien helpt het ander ecologisch gedrag en een resolute op biodiversiteit gerichte politiek te vormen. Met hoge prioriteit, over de hele linie en op grote schaal.
      Op grote schaal? Het is een leuke dialectische gedachte dat deze zandkorrel, dit kleine schelpje van 1 mm daartoe een bijdrage kan leveren.